Spesis Terancam - Burung Ayam-Ayam

jantan

betina

Burung Ayam-Ayam / watercock (Gallicrex cinerea)

STATUS
Akta 76/72, diperlindungi.

Burung ayam-ayam ini merupakan spesis yang dilindungi mengikut Akta Hidupan Liar 1972, dan mereka yang menangkapnya boleh didenda sehingga RM3,000 atau dipenjara tiga tahun atau kedua-duanya sekali.

Burung jantan mempunyai bulu badan yang berwarna kehitaman dengan jalur putih pada bahagian bawah tongkeng. Paruh berwarna kuning, bahagian bawah paruh berwarna merah dengan balung merah yang panjang pada bahagian atas kepala. Tongkeng dan bahagian atas pangkal ekor berwarna coklat cerah. Semasa di luar musim membiak, burung jantan menyerupai individu betina dewasa luar musim membiak tetapi bahagian bawah badan menunjukkan satu jalur yang lebar.

Bagi burung betina pula , bahagian atas badan berwarna coklat gelap, bahagian hujung bulu berwarna kuning pucat serta bahagian belakang tengkuk, atas belakang badan dan pangkal sayap berwarna kelabu. Bahagian sisi kepala individu ini berwarna kuning pucat manakala bahagian pipi berwarna coklat. Bahagian bawah badan berwarna putih ke kuning pucat pudar di mana warna kuning pucat ini adalah lebih gelap pada bahagian bawah hadapan tengkuk dan bahagian bawah pangkal ekor. Bahagian rengkong dan tengah perut berwarna putih. Kaki dan paruh berwarna kehijauan. Semasa di luar musim membiak, bahagian bawah badan betina dewasa mempunyai jalur-jalur yang jelas.

SAIZ
Panjang keseluruhan individu dewasa adalah di antara 36.0 - 42.0 sm. Berat 200-650 g.

MAKANAN
Serangga, ketam, amfibia, ikan dan tumbuhan.

HABITAT
Kawasan hutan paya air tawar, kawasan air yang berumput, sawah padi dan adakalanya ditemui di kawasan hutan paya bakau, pada ketinggian sehingga ke 1,220 m dari aras laut. BUNYI Burung ini mengeluarkan 10-12 nota bunyi ogh dan kok dan 10-12 nota bunyi ootoomb atau utumb yang laju serta bunyi seakan-akan dentuman, berakhir dengan 5-6 nota bunyi kluck. Semasa dalam keadaan terancam, ia akan mengeluarkan bunyi krey yang kasar.

TABIAT
Mencari makanan di waktu pagi dan senja.

PEMBIAKAN
Mei hingga September. Sarang berbentuk cawan yang besar dan adakalanya berbentuk kanopi di kawasan permukaan tanah atau di kawasan tumbuhan berlumpur. Telur yang dihasilkan adalah sebanyak 3-10 biji berwarna putih berkilat atau kuning pucat ke warna merah jambu dengan tompok coklat kemerahan dan jalur-jalur yang berwarna keunguan. Telur ini mempunyai ukuran di antara 39-46.6 X 32-37.8 mm.

CIRI:
Secara keseluruhannya, burung ini berwarna gelap dengan garisan putih yang jelas di bahagian kepak dan bawah ekornya. Selain itu, ia mempunyai ciri seakanakan perisai di hadapan muka dan paruh yang merah dengan hujungnya yang berwarna kuning. Selain daripada itu, kaki dan jari kakinya juga berwarna kuning. Bagi burung juvenil, bahagian badan atas agak kecoklatan dengan paruh dan juga perisai muka hijau kecoklatan dan warna kaki yang lebih pudar.

SAIZ:
Panjang keseluruhan bagi burung dewasa adalah di antara 30.0 - 38.0 sm. Berat 173 – 493 g.

t/b : dulu masa kecik2, burung ni banyak dok main area tepi2 bendang dan tepi paya area kampung aku..
Skrg, nak dapat jumpa sekor pun payah dah...